1. ผู้โอนหรือทายาท ยื่นคำขอจดทะเบียนเลิกประกอบพาณิชยกิจ ระบุเหตุผลที่เลิกในแบบ ทพ. ข้อ 14 ว่า “โดยเหตุโอนพาณิชยกิจให้กับนาย……….ผู้รับโอน”

2. ผู้รับโอน ยื่นคำขอจดทะเบียนพาณิชย์ (ตั้งใหม่) ให้กรอกข้อความข้อ 9 รับโอนพาณิชยกิจนี้จาก ให้ระบุชื่อผู้ให้โอนและที่อยู่ สาเหตุที่โอนให้ระบุ “เลิกประกอบพาณิชยกิจ”

ทั้งสองกรณี ให้ดำเนินการในวันเดียวกัน โดยให้ออกเลขคำขอจดเลิกพาณิชยกิจ และดำเนินการรับจดทะเบียนเลิกให้แล้วเสร็จก่อน จากนั้นจึงออกเลขคำขอจดทะเบียนตั้งใหม่อีกคำขอหนึ่งและดำเนินการตามขึ้นตอน

กรณีผู้ประกอบพาณิชยกิจมีเหตุขัดข้อง ไม่สามารถยื่นคำขอจดทะเบียนเลิกด้วยตนเอง เช่น ตาย วิกลจริต สาบสูญ ให้ผู้มีส่วนได้เสียตามกฎหมาย เช่น สามีภรรยา บิดา มารดา หรือ บุตคก็ยื่นคำขอจดทะเบียนเลิกแทนได้ โดยลงลายมือชื่อในคำขอจดทะเบียนเลิก พร้อมแนบเอกสารหลักฐาน เช่น ใบมรณบัตร คำสั่งศาล หรือ หนังสือยืนยันชี้แจงทายาทว่าเป็นทายาทโดยธรรมของผู้ถึงแก่กรรม โดยไม่มีทายาทผู้หนึ่งผู้ใดยื่นคำร้องต่อศาลเพื่อขอตั้งเป็นผู้จัดการมรดก

หาก อบต.รับจดทะเบียนพาณิชย์ไปแล้ว ขอให้แจ้งผู้ประกอบพาณิชยกิจมาจดทะเบียนเลิก

2. ดำเนินการพิจารณาจดทะเบียนเลิก โดยไม่ต้องออกใบแทน

สำหรับกรณีได้จดทะเบียนพาณิชย์ไปแล้ว ต่อมาทราบว่าเป็นพาณิชยกิจที่ไม่สามารถรับจดทะเบียนได้ ขอให้แจ้งผู้ประกอบพาณิชยกิจ ให้มาจดทะเบียนเปลี่ยนแปลงรายการ เพื่อตัดข้อความนั้นออก หรือ จดทะเบียนเลิก แล้วแต่กรณี

กรณีที่รับจดทะเบียนไปแล้ว ขอให้ติดต่อผู้ประกอบพาณิชยกิจมาจดทะเบียนเลิก

– สามารถขอเบิกโดยตรงได้ที่ สำนักงานป้องปรามการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญากรมทรัพย์สินทางปัญญา

เลขที่ 44/100 ถนน นนทบุรี 1 ต. บางกระสอ อ.เมืองนนทบุรี จ. นนทบุรี 11000 หมายเลขโทรศัพท์ 0 2547 4701

– การขายอาหาร รหัสธุรกิจ คือ 55202

– การขายเหล้า รหัสธุรกิจ คือ 52205

– การขายบุหรี่ รหัสธุรกิจ คือ 52206

กรณีจดทะเบียนเพียงร้านค้าเดียว แต่มีชนิดแห่งพาณิชยกิจหลายประเภท ในคำขอจดทะเบียน (แบบ ทพ.) ข้อ 3 ต้องกรอกทีละรายการ เนื่องจากมีรหัสธุรกิจไม่เหมือนกัน แต่ในรายงานประจำเดือนที่ต้องรายงานภายในวันที่ 15 ของเดือนถัดไป ให้กรอกรหัสธุรกิจเพียง 1 อย่าง โดยเลือกพาณิชยกิจที่เป็นรายได้หลัก ๆ

กรมพัฒนาธุรกิจการค้าเคยมีบันทึกที่ พณ 0812.01/172 ลงวันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2554 ชี้แจงแนวทางปฏิบัติงานทะเบียนพาณิชย์ กำหนดให้ใช้แบบ พค. 0403 แบบลายน้ำสีม่วงทุกพาณิชยกิจ

1) ดำเนินการตรวจพิจารณารับจดทะเบียนเปลี่ยนแปลงที่ตั้งสำนักงานใหญ่ รวมทั้งออกใบทะเบียนพาณิชย์ฉบับใหม่ให้กับผู้ขอจดทะเบียน

2) รวมรวบคำขอจดทะเบียนและแฟ้มทะเบียนรายดังกล่าวไปยังเทศบาล/อบต.ที่ผู้ประกอบพาณิชยกิจนั้นย้ายไป

3) สำหรับเทศบาล/อบต. ที่ได้รับโอนแฟ้มทะเบียน เมื่อได้รับแฟ้มทะเบียนแล้ว ให้มีหนังสือแจ้งไปยังผู้ประกอบพาณิชยกิจตามที่ตั้งใหม่ ว่าหากผู้ประกอบพาณิชยกิจจะยื่นจดทะเบียนหรือขอตรวจหรือคัดสำเนาเอกสารก็ให้ติดต่อที่เทศบาล/อบต.ที่รับโอนแฟ้ม

ห้างหุ้นส่วนสามัญ คือ ห้างหุ้นส่วนประเภทซึ่งมีผู้เป็นหุ้นส่วนจำพวกเดียว โดยผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคนต้องรับผิดร่วมกันในบรรดาหนี้สินทั้งปวงของห้างหุ้นส่วนไม่จำกัดจำนวน ห้างหุ้นส่วนสามัญ จะจดทะเบียนเป็นนิติบุคคลหรือไม่ก็ได้ ดังนั้นห้างหุ้นส่วนสามัญจึงแยกออกได้เป็น 2 ประเภท คือ
1. ห้างหุ้นส่วนสามัญที่มิได้จดทะเบียน ซึ่งไม่มีสภาพเป็นนิติบุคคลตามกฎหมาย
2. ห้างหุ้นส่วนสามัญจดทะเบียน ซึ่งมีสภาพเป็นนิติบุคคลตามกฎหมายและมีชื่อเรียกโดยเฉพาะว่า “ห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล”
โครงสร้างห้างหุ้นส่วนสามัญ
1. มีผู้เป็นหุ้นส่วนตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป
2. มีผู้เป็นหุ้นส่วนจำพวกเดียว คือ หุ้นส่วนจำพวกไม่จำกัดความรับผิดชอบ โดยผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคนต้องรับผิดชอบร่วมกันในบรรดาหนี้สินทั้งปวง ของห้างหุ้นส่วนไม่จำกัดจำนวน
3. ผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคนเข้าเป็นหุ้นส่วนผู้จัดการได้
4. จดทะเบียนตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์หรือไม่ก็ได้ ถ้าจดทะเบียนเรียกว่า “ห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล”
ห้างหุ้นส่วนจำกัด คือ ห้างหุ้นส่วนประเภทซึ่งมีผู้เป็นหุ้นส่วน 2 จำพวก ดังนี้คือ
1. หุ้นส่วนจำพวกจำกัดความรับผิด ได้แก่ ผู้เป็นหุ้นส่วนคนเดียวหรือหลายคน ซึ่งรับผิดจำกัดเพียงจำนวนเงินที่ตนรับว่าจะลงทุนในห้างหุ้นส่วนเท่านั้น
2. หุ้นส่วนจำพวกไม่จำกัดความรับผิด ได้แก่ หุ้นส่วนคนเดียวหรือหลายคนซึ่งรับผิดในบรรดาหนี้สินทั้งปวงของห้างหุ้นส่วนโดยไม่จำกัดจำนวน
โครงสร้างห้างหุ้นส่วนจำกัด
1. มีผู้เป็นหุ้นส่วนตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป
2. ผู้เป็นหุ้นส่วนมี 2 จำพวก คือ
2.1 หุ้นส่วนจำพวกจำกัดความรับผิดชอบ รับผิดเฉพาะจำนวนเงินที่รับว่าจะลงหุ้นในห้างหุ้นส่วน
2.2 หุ้นส่วนจำพวกไม่จำกัดความรับผิด รับผิดชอบในบรรดาหนี้ของห้างหุ้นส่วนโดยไม่จำกัดจำนวน
3. ผู้เป็นหุ้นส่วนไม่จำกัดความรับผิดเท่านั้นเป็นหุ้นส่วนผู้จัดการ
4. ต้องจดทะเบียนตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

– เทศบาล/อบต. สามารถรับจดทะเบียนพาณิชย์ประเภท ห้างหุ้นส่วนสามัญ (ไม่มีสภาพนิติบุคคลตามกฎหมาย) เท่านั้น หากผู้ประกอบการต้องการจดทะเบียนเป็นห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล (มีสภาพเป็นนิติบุคคลตามกฎหมาย) และ ห้างหุ้นส่วนจำกัด จะต้องมาจดทะเบียนที่สำนักงานพัฒนาธุรกิจการค้าจังหวัดเพียงแห่งเดียว

– หรือสามารถ ดาวน์โหลดเลขทะเบียนพาณิชย์สำหรับผู้ประกอบพาณิชย์เป็นบุคคลธรรมดาซึ่งไม่มีสัญชาติไทย หรือห้างหุ้นส่วนสามัญหรือนิติบุคคลที่มิได้จดทะเบียนในประเทศไทย ได้จาก Banner ถ่ายโอนงานทะเบียนพาณิชย์จากเว็บไซต์ www.dbd.go.th ก็ได้

– ต่อมากรมฯพัฒนาธุรกิจการค้า ได้จัดอบรมหลักสูตรเตรียมความพร้อมในการับโอนภารกิจงานจดทะเบียนพาณิชย์ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท) ได้กำหนดเอกสารแนบแบบ คำขอจดทะเบียนพาณิชย์ (แบบ ทพ.) เพิ่มเติมจำนวนหลายรายการ (สามารถดูรายละเอียดเอกสารที่ต้องแนบแนบคำขอแต่ละรายการได้จากไฟล์ Powerpoint ประกอบการประชุมชี้แจงวันที่ 9 พ.ค. 2554 จัด ณ อบจ. ลำปาง) ดังนั้น เมื่อเทศบาล/อบต. พิจารณาคำขอจดทะเบียนพาณิชย์ จึงต้องให้แนบเอกสารไปตามนั้น